Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Klinik Bilimler, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: İlke Doğa Şeker
Danışman: Tayfun Alaçam
Özet:
Bu tezin amacı R-Limonene ve farklı nanoemülsiyon
formülasyonlarının Enterococcus faecalis üzerindeki antimikrobiyal
etkilerinin öncelikle agar difüzyon testleri ile kalsiyum hidroksitle
karşılaştırılarak araştırılması, MİK ve MBK değerlerinin bulunması ve daha
sonra saptanan MİK/MBK değerleri ile saf R-Limonene ve %20 R-Limonene içeren
nanoemülsiyonun, E. faecalis ile enfekte kök kanalları üzerindeki
etkilerinin araştırılmasıdır. İlk aşamada, faz inversiyonu yöntemiyle farklı
R-Limonene nanoemülsiyon formülasyonları hazırlandı. E. faecalis içeren
agar plaklarında antimikrobiyal etkilerin değerlendirilmesi için test
materyalleri uygulandı, inhibisyon zonları kaydedildi. Tüpte makrodilüsyon
yöntemi ile MİK/MBK değerleri kaydedildi. Daha sonra E. faecalis bakteri
süspansiyonu hazırlandı ve çekilmiş dişlerin kök kanalları enfekte edildi. Son
olarak R-Limonene'nin belirlenen MİK/MBK değeri, %20 R-Limonene içeren
nanoemülsiyon, kalsiyum hidroksit ve steril salin E. faecalis ile
enfekte kök kanallarına uygulandı. Kök kanalındaki enfeksiyonu araştırmak için
nikel-titanyum döner eğe kullanılarak her kanaldan dentin talaşları alındı.
Çıkarılan dentin talaşları ve döner eğe, besiyeri içeren steril bir Eppendorf
tüpüne yerleştirildi ve vortekslendi. MHA petri plakalarına ayrı ayrı ekim
yapıldı. Örnekler 37 °C'de 24 saat inkübe edildi. İnkübasyonun sonunda gelişen
koloniler sayıldı ve CFU/mL cinsinden canlı bakteri sayısı hesaplanan her
numunenin sonucu kaydedildi. Kalsiyum hidroksit hem disk difüzyon hem de kuyu
difüzyon testlerinde daha geniş inhibisyon bölgeleri oluşturdu. R-Limonene de
testlerde aktivite gösterdi. Ancak hem %10 hem de %20 R-Limonene içeren
nanoemülsiyonun agar testlerinde etkisiz olduğu bulundu. Kök kanallarındaki
canlı koloni sayılarının değerlendirilmesinde, test materyalleri arasında
istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktu. Her grup ve salin solüsyonu
arasında anlamlı bir fark bulundu. R-Limonene içeren nanoemülsiyon, daha az
aktif bileşen içermesine rağmen saf R-Limonene ile kök kanallarında karşılaştırılabilir
sonuçlar vermiştir. R-Limonene'nin nano boyuta getirilmesinin antibakteriyel
aktiviteyi göreceli olarak artırdığı düşünülebilir. Agar ortamında R-Limonene
nanoemülsiyonunun etkinliği gözlemlenmezken, kök kanalları üzerinde kalsiyum
hidroksitle karşılaştırılabilir düzeyde etkili olduğu gözlendi. Bununla beraber
deney materyalleri kalsiyum hidroksitte de olduğu gibi dentin kanalcıklarındaki
E. faecalis’in total eliminasyonunda yetersiz kaldı. Mevcut
antibakteriyel etkisi ve hoş kokusu göz önüne alındığında, R-Limonene
endodontik ilaçların içerik listesine eklenebilecek alternatif bir ajan olarak
düşünülebilir.