Atorvastatin kalsiyum ve Ezetimibin farmasötik preparatlarda Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi ve spektrofotometrikkemometrik yöntemler kullanılarak eşzamanlı miktar tayinleri


Dinçel A., Onur F. (Yürütücü), Gök Topak E. D., Er N. B.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2024 - 2024

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Şubat 2024
  • Bitiş Tarihi: Temmuz 2024

Proje Özeti

Atorvastatin  

Atorvastatin kalsiyum yüksek risk altındaki kişilerde kardiyovasküler hastalıkları önleme ve tedavi amacıyla kullanılan redüktaz enzim inhibitörüdür. Atorvastatin farmasötik  preparatlarda (ATV) genellikle kalsiyum tuzu halinde (ATVC) kullanılır.

[R-(R*, R*)]-2-(4-fluorofenil)-β,δ-dihidroksi-5-(1-metil etil)-3- fenil-4-[(fenilamino)karbonil]-lHpirol-1-heptanoik asit, kalsiyum tuzu (2:1) trihidrat (C33H34 FN2O5)2Ca.3H2O) Molekül ağırlığı :  558,64, beyaz toz formda, erime noktası : 176 – 178 oC.

 

Atoravastatin, 3-hidroksi-3 metil glutarilkoenzim A (HMG-CoA) redüktaz enzim inhibitörüdür. Bu enzim HMG-CoA'nın dönüştürülmesini katalize eder. Atorvastatin kalsiyumun tipik dozu günde 10-80 mg'dır ve %40-60 LDL'ü azaltmaktadır.

Ezetimib

Ezetimib (EZE) yüksek kan kolesterolünü ve diğer bazı lipid anormalliklerini tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır Seçici olarak kolesterolün bağırsak duvarından taşınmasını önler diyet ve safra kaynaklarından kolesterol emilimini bloke eder. Antilipidemik etki mekanizması HMG-KoA redüktaz inhibitörlerininkini tamamlayıcı niteliktedir. Ezetimib ince bağırsaklarda kolesterol ve benzeri fitosterollerin absorpsiyonunu seçici olarak inhibe ederek serum kolesterol konsantrasyonlarını düşürmektedir.

1-(4-florofenil)-3(R)-[3(S)-(4-florofenil) –3-hidroksi propil] –4(S) (4 –hidroksifenil) azetidin- 2 - on)

Molekül ağırlığı:  409.43, beyaz toz formda, erime noktası: 163 oC, alkolde çözünür.

İki etkin maddenin bir arada kullanımının yüksek kolesterol düzeyi seviyesinde etkili bir düşüşe sebep olduğunun kanıtlanması ile her iki maddeyi bir arada içeren kombine preparatlar üretilmeye başlanmıştır. Bu şekilde Türkiye’de ruhsatlı sadece 1 ürün (Ezetec Plus Tablet/Neutec) bulunmaktadır.

 

Bu çalışmada ATVC ve EZE karışımında hiçbir ayırma işlemi gerekmeksizin aynı anda miktar tayinlerine olanak sağlayacak yeni spektrofotometrik-kemometrik ve Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi (HPLC) gibi analiz yöntemlerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Geliştirilecek olan yöntemlerin validasyon çalışmaları da yapılacak olup, yeni ve valide yöntemler oluşturulacaktır. Ayrıca çalışmada geliştirilecek yöntem ile Ezetec Plus Tablet ve Belçika’dan temin edilen Atozet tablette ATVC ve EZE miktar tayinlerinin uygulanması planlanmaktadır.