Türkiye’de jinekolojik onkoloji ile ilgili yapılmış ve girişimsel olan hemşirelik lisansüstü tezlerinin incelenmesi


Creative Commons License

Duman F. N., Şimşek Küçükkelepçe D.

Journal of Social and Analytical Health, cilt.2, sa.2, ss.205-214, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Amaç: Bu araştırma, Türkiye’de jinekolojik onkoloji ile ilgili kadın sağlığı hemşireliği alanında yapılan, girişimsel lisansüstü tezlerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.

Gereç-Yöntem: Bu araştırma, doküman analizi yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Araştırmada, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi Veri Tabanı’nda, “jinekolojik kanser”, “jinekolojik onkoloji”, “hemşire” kelimelerinin kombinasyonları taratılmış, bu şekilde toplam 314 teze ulaşılmıştır. Bunlar arasından 251 tez hemşireler tarafından yapılmadığından, 30 tez girişimsel olmadığından, 10 tez tekrarlı olduğundan, beş tezin tam metnine erişim izni olmadığından, üç tez kadın sağlığı hemşireliği alanı dışında yapıldığından dolayı kapsam dışı bırakılmıştır. Tam metin erişimine izin verilen 15 tez doküman analizi yöntemi kullanılarak daha ayrıntılı şekilde incelenmiştir.

Bulgular: İncelenen tezler 2006-2021 tarihleri arasında yapılmış olup 2’si yüksek lisans, 13’ü doktora tezidir. Tezlerin 4’ü hemşirelik anabilim dalında, 11’i doğum ve kadın hastalıkları hemşireliği anabilim dalında yürütülmüştür. İncelenen tezlerin amaçları çeşitlilik göstermekle birlikte, genel olarak jinekolojik onkoloji hastalarının yaşam kalitesi ve iyi oluşluk düzeylerinin, anksiyete ve depresyon durumlarının, kemoterapi sonucu görülen semptom yönetiminin, hastaların cinsel yaşamının, hastaların ve bakım vericilerin bu konudaki farkındalıklarının araştırıldığı tezlerdir. İncelenen tezlerin çoğunun deneysel araştırma tipinde olduğu ve araştırma sonuçlarında hastaların yaşam kalitesi ve iyi oluşluk düzeyleri, anksiyete ve depresyon durumları, kemoterapi sonucu görülen semptom yönetimi ve cinsel yaşam konularında çeşitli olumsuzluklar yaşadığı ve bu alanda hemşirelerin çeşitli girişimlerde bulunduğu saptanmıştır.

Sonuç: Türkiye’de jinekolojik onkoloji ile ilgili kadın sağlığı hemşireliği alanında yapılan ve girişimsel 15 teze ulaşılmış ve ulaşılan çalışmalarda genel anlamda jinekolojik kanserler ile ilgili yapılan girişimlerin hastaların yaşam kalitesini artırdığı ve semptom yönetiminde etkili olduğu belirlenmiştir.