5. Ulusal Kök Hücre ve Hücresel Tedaviler Kongresi, İstanbul, Türkiye, 19 - 20 Nisan 2024, ss.1
Amaç: Mezenkimal kök hücreler(MKH), yüksek rejeneratif kapasiteye sahip, mezodermal kökenli hücrelere farklılaşabilen morfolojik olarak fibroblastlara benzeyen hücrelerdir. Adipoz Doku Kökenli MKH(ADMKH)ler antiinflamatuvar, immünmodülatör, antiapoptotik, antifibrotik gibi terapötik özelliklerinden dolayı klinikte başta rejeneratif tıp alanında olmak üzere birçok klinikte allojenik ve otolog olarak kullanılmaktadır. Fakat, klasik hücre kültürü teknikleriyle ADMKHlerin rejeneratif özellikleri ve mezenkimal fenotipleri yeterince korunmamaktadır. Bu sorunları çözebilecek stratejilerden birisi de biyomimetik dizi içeren peptit hidrojellerdir. N-kaderinin ilk hücre dışı bölümünde yer alan ve hücre-hücre etkileşimlerinde yer alan HAVDI pentapeptit dizisi; ADMKH proliferasyonunu ve kondrojenik differansiasyonu arttırdığı bilinse de immünmodülasyon, ekstrasellüler matriks şekillenmesi, mezenkimal fenotip ve kök hücre potensisi üzerindeki etkileri araştırılmamıştır.
Gereç-Yöntem: Bu çalışmada normal plastik yüzey, HAVDI ve karıştırılmış HAVDI dizileri içeren 2D ortamlar oluşturulmuştur. ADMKHler kültüre edildikten sonra gen ekspresyon ve akış sitometri analizleri yapılmıştır.
Bulgular: 2D plastik yüzeye göre HAVDI grubunda CD44; 23.9, Vimentin;49.1, ZEB1;6.8, MMP-9;18.3 ve TIMP-1;6.5 genlerinde kat artışı gözlenmiştir. 2D HAVDI deney grubunda ise plastik yüzeye göre CD90+ %8.7, CD73+ %7.4, CD105+ %8.1 yüzey markerlarında ekspresyon artışı gözlenmiştir.
Sonuç: HAVDI peptit amfifili ile yapılan 2D hücre kültür ortamındaki MKHlerde; kök hücre potensisi, mezenkimal fenotip, yeniden şekillenme ve yüzey markerlarının ekspresyonunda önemli bir artışı desteklemiştir. Sonuç olarak, HAVDI peptit dizisi, MKHlerin terapötik etkilerini arttırmak için bir etkin strateji olarak kabul edilebilir.