I. Uluslararası Değişen Dünyada Çeşm-i Cihan Sağlık Kongresi, Bartın, Türkiye, 15 - 16 Aralık 2023
Özet
Amerikan Pediatri Akademisi özel sağlık bakım ihtiyacı olan çocukları kronik fiziksel, gelişimsel,
davranışsal veya duygusal rahatsızlıkları olan veya bu rahatsızlıklar açısından yüksek risk altında olan
çocuklar olarak tanımlamaktadır. Özel sağlık bakım ihtiyaçları ve engelleri olan çocuklar çok sayıda
ilaç, ventilatör, aspirasyon cihazı ve infüzyon pompaları gibi ileri teknolojiye ve karmaşık bakım
yönetim planlarına ihtiyaç duymaktadırlar. Bu temel bakım unsurlarının sağlanmasındaki herhangi bir
aksama, çocuğun durumunda akut değişiklik riskinin artmasına, tıbbi hatalara ve optimal olmayan
sağlık sonuçlarına neden olabilir.
Afet durumunda çocuklar fizyolojik, psikolojik ve gelişimsel farklılıklar nedeniyle yetişkinlere göre
daha savunmasızdır. Çocukların özel sağlık bakımına ihtiyaçlarının olması bu savunmasızlığı daha da
şiddetlendirmekte ve afet durumlarında yaralanma ve ölüm gibi zarar görme yönünden de risk grubu
haline getirmektedir. Afet durumunda bir çocuğun özel sağlık gereksiniminin bilinmesi, en uygun
bakımın sağlanmasında önemlidir. Özel sağlık gereksinimi olan çocuklar ebeveynlerine bağımlıdır.
Afetlerde tahliye edilmenin olumsuz etkileri, destek sistemlerinin bozulması, rutinlerinin ve ihtiyaç
duyulan tıbbi kaynaklara erişimin sınırlanması gibi olumsuz durumlara maruz kalmaktadırlar. Ayrıca
bu gruplarda yaşanan eşitsizlikler afet durumlarında hazırlıklı olma ve müdahalede bulunma olasılığını
azaltmaktadır. Özel sağlık gereksinimi olan çocukların ve ailelerinin ihtiyaçlarını kapsayan acil
müdahale sistemi ve politikalarının yetersizliği ve genel nüfusa oranla çocukların ailelerine verilen
destek eksikliği olumsuz fiziksel etkilerine maruz kalmalarına neden olmaktadır.
Afet durumlarında sağlık personeli özel sağlık gereksinimi olan çocuklar için hastalığa özgü bakım
sürekliliği mekanizmaları geliştirmelidir. Bu mekanizmalar tahliye sürecindeki sağlık bakım
ihtiyaçlarını, hastalık takibini ve tıbbi kayıtların oluşturulmasını içermelidir. Ayrıca afet durumlarında
savunmasızlığı artan özel tıbbi gereksinimi olan çocukların savunulmasında da çocuk hemşirelerinin
rolü önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Afet; Çocuk; Çocuk hemşiresi; Özel sağlık bakım gereksinimi
Abstract
The American Academy of Pediatrics defines children with special health care needs as children with
or at high risk for chronic physical, developmental, behavioral or emotional conditions. Children with
special health care needs and disabilities require advanced technology, such as multiple medications,
ventilators, suction devices and infusion pumps, and complex care management plans. Any disruption
in the provision of these essential elements of care can lead to an increased risk of acute changes in the
child's condition, medical errors and sub-optimal health outcomes.
In case of disaster, children are more vulnerable than adults due to physiological, psychological and
developmental differences. The fact that children need special health care exacerbates this
vulnerability and makes them a risk group for harm such as injury and death in disaster situations.
Knowing the special health needs of a child in a disaster is important in providing the most appropriate
care. Children with special health needs are dependent on their parents. They are exposed to the
negative effects of evacuation in disasters, disruption of their support systems, limitation of their
routines and access to needed medical resources. In addition, inequalities experienced by these groups
reduce the likelihood of preparedness and response in disaster situations. The inadequacy of
emergency response systems and policies that cover the needs of children with special health needs
and their families, and the lack of support for children's families compared to the general population,
result in their exposure to adverse physical impacts.
In disaster situations, health personnel should develop disease-specific continuity of care mechanisms
for children with special health needs. These mechanisms should include health care needs during the
evacuation process, disease monitoring and the creation of medical records. In addition, the role of
pediatric nurses is important in the defense of children with special medical needs whose vulnerability
increases in disaster situations.
Keywords: Child; Disaster; Pediatric nurse; Special health care needs