Amaç: Fibromiyaljide el dominansının hastalık şiddeti ve has- talığa bağlı fonksiyonel sonuçlarla ilişkisini değerlendirmek. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel tipteki bu çalışmaya 20-50 yaşlar arasında, 40 fib- romiyalji hastas ı ve kontrol grubu olarak 40 sa ğlıklı gönüllü dâhil edildi. Yaş, cinsiyet, boy, ağırlık, komorbiditeler, fibromiyalji tanı sü- resi ve hastaların almakta oldukları tedavilere ilişkin veriler kaydedildi. Katılımcıların her 2 eli için Jamar tipi dinamometre ile el kavrama kuv- vetleri, pinçmetre ile parmak ucu kavrama kuvvetleri, dokuz delikli tahta testi ile el becerileri de ğerlendirildi. Katılımcılara Edinburgh El tercihi anketi (Geschwind skorlamasıyla), Beck Depresyon anketi, Beck anksiyete anketi ve revize Fibromiyalji etki anketleri uyguland ı. Bul- gular: Sağ Edinburgh skoru (p<0.001) ve Geschwind skoru (p=0.04) hasta grubunda anlamlı olarak düşük izlendi. Sağ elli olmayan (p=0.01) ve ambidekster (p=0.01) katılımcı sayısı hasta grubunda anlamlı olarak daha yüksekti. Ambideksteritenin fibromiyalji için istatistiksel olarak anlamlı bir risk faktörü olduğu izlendi [RR%95GA: 6.02 (1.48-25.25), p=0.01]. Sağ Edinburgh skorunun fibromiyalji semptom şiddeti skoru ve revize fibromiyalji etki anketi skoru ile negatif yönde düşük-orta de- recede korele oldu ğu izlendi (her 2 korelasyon için; r=-0.36 p=0.02). Sonuç: Fibromiyalji sağ el dışı el tercihi ile ilişkili görülmektedir. Sağ ellilik fibromiyaljide daha fazla semptom şiddeti ile ilişkili olabilir.
To evaluate handedness and its relationship with disease severity and functional outcomes related to fibromyalgia. Material and Methods: This cross-sectional study included 40 fi- bromyalgia patients aged 20-50 years and 40 healthy volunteers in the same age range as the control group. Data on the age, gender, height, weight, comorbidities, fibromyalgia diagnosis time, and treatments of the participants were recorded. Handgrip strengths with a Jamar-type hand dynamometer, tip pinch strengths with a pinch meter, and hand dexterity with the Nine-Hole Peg Test were evaluated for both hands of the participants. The Edinburgh Handedness Inventory (with Geschwind scoring), Beck Depression Inventory, Beck Anxiety In- ventory, and the Revised Fibromyalgia Impact Questionnaire were ad- ministered. Results: The right Edinburgh score (p<0.001) and Geschwind score (p=0.04) were significantly lower in the patient group. The number of non-right-handed (p=0.01) and ambidextrous (p=0.01) participants was significantly higher in the patient group. Ambidexter- ity was a statistically significant risk factor for fibromyalgia [OR%95CI: 6.02 (1.48-25.25), p=0.01]. The right Edinburgh score was negative, low-moderate correlated with fibromyalgia symptom sever- ity score, and the Revised Fibromyalgia Impact Questionnaire -symp- toms score (for both correlations; r=-0.36 p=0.02) Conclusion: Fibromyalgia may be associated with non-right-hand handedness. Right-handedness may be associated with more symptom severity in fibromyalgia.
