Akademik Veri Yönetim Sistemi
2. ULUSLARARASI SAĞLIK BİLİMLERİ KONGRESİ, Türkiye, 15 - 17 Aralık 2022
Uzaktan yapılan bireysel ve grup dil - konuşma terapilerinde dinleme eforunun değerlendirilmesi
Mustafa Yüksel1
Ayşe İlayda Mutlu2
1Ankara Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dil ve Konuşma Terapisi Bölümü
2Lokman Hekim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dil ve Konuşma Terapisi Bölümü
Giriş-Amaç: Uzaktan sağlık uygulamaları son yıllarda büyük bir popülerlik kazanmış ancak söz konusu süreçlerde terapistin içerisinde bulunduğu akustik ortamın ve ses-görüntü aktarım kalitesinin sürece olan etkisi ve bu etkinin dinleme eforu (DE) ile olan ilişkisi göz ardı edilmiştir. DE kognitif kaynakların kullanımı üzerinde kısıtlayıcı etkisi olabilecek bir kavram olduğundan özellikle de işitme ve dil-konuşma gelişimine yönelik rehabilitatif ve terapötik müdahalelerde daha da önem kazanmaktadır. Çalışmamızın amacı da bu sürecin bireysel ve grup terapilerinde değerlendirilmesi ve olası farklara yönelik bir fikir sağlanmasıdır.
Gereç-Yöntem: Çalışmamıza bireysel (N = 9) ve grup (N = 9) kekemelik terapisi alan 18 birey katılmıştır. Katılımcılara kekemelikte kendini ifade etme kapsamında 3 seanslık bir müdahale uygulanmıştır. Uygulama 3 seans halinde Zoom uygulaması üzerinden gerçekleştirilmiş ve her bir seansın sonunda terapi ile ilgili 11 basamaklı likert tip 7 maddeden oluşan bir DE anketini doldurmaları istenmiştir. Anket “Terapi esnasında ses kalitesini nasıl buldunuz?”, “Terapi esnasında görüntü kalitesini nasıl buldunuz?”, “Terapi Esnasında ses/görüntü kesilmeleri ne sıklıkla gerçekleşti?”, “Terapistiniz ile konuşurken ne dediğini anlamak için çok çaba sarf ettiniz mi?”, “Terapistinizi dinlerken çok fazla konsantre olmak zorunda kaldınız mı?”, “Terapistinizi dinlemeye çalışırken diğer sesleri kolayca yok sayabildiniz mi?”, “Görüşmeyi ve Terapi İçeriğini Takip Etmek İçin Çok Fazla Çaba Sarf Ettiniz mi?” sorularından oluşmaktadır. Yanıtlar düşük puan ile artmış DE gösterecek şekilde düzenlenmiştir. Puanların ortalaması alınmış ve gruplar bu ortalama değerler açısından Mann-Whitney U testi ile karşılaştırılmıştır.
Bulgular: Çalışmamızda grup ve bireysel terapi alan bireylerin anket ortalamaları sırasıyla 7.62 (±0.76) ve 8.98 (±0.64) olarak elde edilmiş ve gruplar arasındaki bu farkın istatistiksel olarak anlamlı (p=0.001) olduğu görülmüştür.
Sonuç: Çalışmamız uzaktan yapılan terapilerde DE’nin değerlendirilmesine yönelik literatürdeki ilk bulguları ortaya koymuş ve bireysel terapilerde DE’nin grup terapilerine göre daha düşük olabileceğini işaret etmiştir. Bu durum bireysel terapilerden alınan faydanın grup terapilerine göre daha yüksek olacağına yönelik bir bulgu olarak yorumlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: uzaktan terapi, çevrimiçi terapi, dinleme eforu, işitsel işlemleme, dil ve konuşma terapisi