Hemşirelere Yönelik İş Yeri Şiddetinin Önlenmesi: Literatür Derlemesi


Ayyıldız K., Odacı N.

II. Uluslararası III. Ulusal Kadın Sağlığı Hemşireliği Kongresi, Ankara, Türkiye, 21 - 23 Aralık 2023, ss.443

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.443
  • Lokman Hekim Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Geçmişin, günümüzün ve geleceğimizin en büyük halk sağlığı sorunlarından biri şiddettir. Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları kapsamında 2030 yılına kadar “Şiddetin tüm biçimlerinin ve şiddete bağlı ölüm oranlarının her yerde büyük ölçüde azaltılması” hedeflenmiştir. Buna rağmen hemşirelerde iş yerinde şiddete uğrama yaygınlığının yüksek olduğu görülmektedir. Bu derleme hemşirelere yönelik iş yeri şiddetinin önlenmesi ile ilgili literatürü ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Dünya Sağlık Örgütü sağlık çalışanlarının %62’sinin işyeri şiddetine maruz kaldığını bildirmektedir. İş yeri şiddeti; iş yerlerinde yaşanan sözlü tacizden, fiziksel şiddete kadar uzanan şiddet eylemi ve tehditi olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca işyeri şiddetinin yalnızca hastalar ve yakınlarından değil aynı zamanda meslektaşlar ve yöneticiler tarafından da meydana gelebildiği bilinmektedir. Personel yetersizliği, hemşireler arasında artan stres, işin zorlu doğası ve uzun bekleme süreleri iş yeri şiddetinin nedenleri olarak vurgulanmaktadır. Bu nedenlere yönelik çözüm önerileri oluşturmada nedenlerin tanımlanması büyük önem taşımaktadır. İş yeri şiddetinin sonuçları incelendiğinde ise duygusal, mesleki, fiziksel ve psikolojik pek çok sonucu olabileceği görülmektedir. Çalışmalar hemşirelerin yaşadıkları işyeri şiddetinin iş tatminini azalttığını, tükenmişliğe neden olabildiğini ve işten ayrılma niyetini arttırabildiğini ortaya koymaktadır. Hemşirelere yaşadıkları iş yeri şiddetinin bakım kalitesini düşürdüğü kanıtlanmıştır. Ayrıca çalışmalar hemşirelerin yaşadıkları iş yeri şiddetini görmezden gelebildiklerini ve rapor etmediklerini de ortaya koymuştur. Hemşirelere yönelik iş yeri şiddetinin önlenmesinde yöneticiler, hemşireler, liderler, eğitimciler ve politikacılar dahil olmak üzere çok paydaşlı bir yaklaşım gerekmektedir. Politika önerileri incelendiğinde ise; mevcut yasaların kapsamını ve uygulamasını iyileştirerek sağlık çalışanlarının korunması sağlanmalı, sıfır tolerans kuralları uygulamaya konmalı ve işyeri şiddetini izleme ve raporlama sistemleri oluşturulmalıdır. Hemşirelere yönelik önerilen girişimler incelendiğinde; hemşirelerin çalıştıkları kurumun şiddet politikası hakkında detaylı şekilde eğitilmelerinin, şiddet bildirimine teşvik edilmelerinin, stres yönetimi, iletişim becerileri, öfke kontrolü yönetimi gibi konularda sürekli eğitimin önerildiği görülmektedir. Ek olarak iş yeri şiddetinin sağlık hizmetleri üzerindeki etkileri konusunda hastalar ve halka yönelik farkındalık eğitimleri düzenlenmelidir.

Anahtar Kelimeler: Şiddet, İş Yeri Şiddeti, Hemşire