Türkiye Klinikleri Kalp Damar Cerrahisi Dergisi, cilt.4, sa.2, ss.95-99, 2003 (Hakemli Dergi)
Amaç: Koroner bypass cerrahisinde greft seçiminde komplet revaskülarizasyon sağlanmanın yanı sıra hastanın geç dönem yaşam kalitesi ve hayatta kalma süreside düşünülmelidir. Arteriyel greftlerin kullanımı, venöz greftlere olan üstünlükleri nedeniyle giderek artmaktadır. Bu çalışmanın amacı bilateral İMA deneyimlerimizin sonuçlarını değerlendirmektedir. Materyal-Metod: Kliniğimizde 1991-2001 yılları arasında 80 hastada bilateral İMA kullanılmıştır. Hastalar bilateral İMA kullanılan ve sol İMA kullanılan hastalar olmak üzere iki gruba ayrıldılar. Tek LİMA kullanılan grup, bilateral İMA kullanılan gruba benzer hastalardan oluşturuldu. Bilateral İMA kullanılan hastalarda yaş ortalaması 54±4.8 (34-63); diğer grubda ise 59±6.7 (38-77) idi. Bilateral İMA grubunda hastaların 67'si erkek, 13'ü kadın iken diğer grupta ise 156'sı erkek, 44'ü kadındı. Sonuçlar: Hastalar opertif motralite, operasyon süresi, postoperatif komplikasyonlar ve geç dönem tekrarlayan angina, MI ve reoperasyon açısından değerlendirildi. Bu değerlendirmeler sonucunda her iki grubda erken dönem karşılaştırmalarında anlamlı bir fark olmaz iken, tekrarlayan angina ve mi gibi geç dönemde komplikasyonları ele alındığında bilateral İMA kullanımınılan grubda anlamlı olarak daha az olduğu saptandı. Yorum: Artériel greftler uzun dönem sonuçları ve yaşam kalitesi üzerine etkileri nedeniyle koroner bypass cerrahisinde öncelikle seçilmeli; ikinci arteriel greft olarak ise, ateroskleroza diğer arteriel greftlerden daha dirençli olan, sağ İMA greftlerinin uygun olduğu görüşündeyiz.