Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, Beslenme ve Diyetetik, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Cansu Apaçi
Danışman: Ayhan Dağ
Özet:
Bu
araştırma, Şubat 2018-Haziran 2020 tarihleri arasında, Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti Lefkoşa bölgesinde yaşayan 19-65 yaş arası çalışan ve çalışmayan
kadınlarda yapılmıştır. Araştırmaya 300 gönüllü kadın katılmıştır.
Katılımcılara sosyo-demografik özellikleri, beslenme alışkanlıkları, yeme
davranış testi (EAT-26), yeme davranış anketi (DEBQ), 24 saatlik besin tüketim
kaydı, 24 saatlik fiziksel aktivite kaydı ve antropometrik ölçümleri yer
alınmıştır. Bireyler EAT-26 puanına göre normal yeme davranışı (<20) veya
anormal yeme davranışı (≥20) şeklinde sınıflama yapılmıştır. Çalışan kadınların
%54.9’u normal, %43.0’ü hafif obez ve %50.0’si obez ve bu oranlar çalışmayan
kadınlarda sırayla; %45.1, %57.0 ve %50.0 olduğu görülmektedir. Çalışan
bireylerin BKİ ortalaması 26.6±5.9, çalışmayan bireylerin BKİ ortalaması ise
26.5±5.7 olarak bulunmuştur. Çalışan bireylerin bel çevresinin %46.0’sı normal,
%17.3’ü riskli ve %36.7’si yüksek riskli bu oranlar çalışmayan bireylerde
sırasıyla; %40.0, %24.7 ve %35.3 olduğu bulunmuştur. Çalışan bireylerin
bel/kalça oranının %72.0’si normal ve %28.0’i riskli iken bu oranlar çalışmayan
bireylerin sırasıyla; %66.0 ve %34.0 olduğu bulunmuştur. Çalışan bireylerin
bel/boy oranı %6.0’sı düşük, %42.0’si normal, %31.3’ü riskli ve %20.7’si yüksek
riskli bu oranlar çalışmayan bireyler sırasıyla; %5.3, %36.7 ve %36.0 ve %22.03
olduğu bulunmuştur. Çalışan ve çalışmayan bireylerde sırasıyla enerjinin
%43.2±12.5 ve %44.1±12.0’inin karbonhidrattan, %17.5±4.5 ve 19.5±5.7’inin
proteinden ve %39.3±11.3 ve %36.4±10.3’ünün ise yağdan geldiği belirlenmiştir.
Enerjinin karbonhidrattan gelen oranı TÜBER’e göre değerlendirildiğinde;
çalışan bireylerin %54.7’si, çalışmayan bireylerin ise %58.0’i önerilen
oranların altında, enerjinin proteinden gelen oranı TÜBER’e göre
değerlendirildiğinde; çalışan bireylerin %48.0’i, çalışmayan bireylerin ise
%65.7’si önerilen düzeylerde ve enerjinin yağdan gelen oranı TÜBER’e göre
değerlendirildiğinde; çalışan bireylerin %64.0’ü, çalışmayan bireylerin ise
%57.3’ünün önerilerin üzerinde yağ tüketiminin olduğu saptanmıştır. Doğru
beslenme alışkanlıkları, tutum ve davranışlarının oluşması, toplum sağlığının
korunması, geliştirilmesi ve yaşam kalitesinin artırılması bakımından
önemlidir.
Anahtar Kelimeler: Kadın, çalışan ve
çalışmayan, beslenme durumu, beslenme alışkanlıkları, yeme davranışı, yeme
tutumu, yeme bozuklukları