Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Hacettepe Üniversitesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERT HÜVİYETLİ
Danışman: Songül Aksoy
Özet:
ÖZET
Huviyetli, M. Sanal Gerçeklik Ortamında Uzamsal Öğrenme ve Hafıza
Görevlerinin Gürültülü Ortamda Çalışan Yetişkinlerde Araştırılması, Sağlık
Bilimleri Enstitüsü, Odyoloji Programı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2021. Bu
çalışmanın amacı, günlük çalışma ortamında maruz kalınan gürültünün neden
olabileceği fonksiyonel bozuklukların uzamsal öğrenme ve hafıza becerilerine olası
etkilerini araştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışmaya 18-40 yaş aralığında
gürültülü ortamda çalışıp işitme kaybı olmayan, gürültülü ortamda çalışıp gürültüye
bağlı işitme kaybı olan, işitme kaybı gürültüye bağlı olmayan ve gürültü maruziyeti ve
işitme kaybı olmayan bireylerden oluşan toplam 4 grup dahil edilmiştir. Her grupta
15’er birey bulunmaktadır. Bireylerin uzamsal öğrenme ve hafıza becerilerini
değerlendirmek için sanal gerçeklik gözlüğü tabanlı sanal Morris su labirenti testi
kullanılmıştır. Toplam 4 bloktan oluşan test düzeneğinde, grupların hedefe ulaşma
süreleri (latans) ve katettikleri mesafe değerlendirilmiş olup, gruplar arasında fark
gözlenmemiştir (latans blok1 p=0,636; blok2 p=0,171 blok3 p=0,435; blok4 p=0,729,
katedilen mesafe blok1 p=0,970; blok2 p=0,897; blok3 p=0,116; blok4 p=0,577).
Ayrıca, uzamsal hafıza becerisinin değerlendirildiği aşamada havuzun doğru
çeyrekliğinde harcanan zaman açısından gruplar arasında fark gözlenmemiştir
(p=0,730). Bu sonuçlar, günlük çalışma ortamında gürültüye maruz kalan bireylerin
uzamsal öğrenme ve hafıza becerileri değerlendirilirken yalnızca davranışsal testlerin
kullanılması yerine görüntüleme yöntemleriyle sonuçların desteklenmesinin faydalı
olabileceğini göstermektedir. Ayrıca günlük çalışma ortamında gürültüye maruz kalan
bireylerin uygun müdahale/koruma programlarının geliştirilmesi ve erken dönemde
uygulanması ile sağlıklı yaşlanma süreci için önemli olan işitsel ve vestibüler sistem
kontrollerinin düzenli yapılması gerekmektedir.
Anahtar kelimeler: uzamsal öğrenme, uzamsal hafıza, sanal gerçeklik, sanal Morris
su labirenti, gürültü
Bu araştırma Hacettepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından
desteklenmiştir (TYL-2020-18504)