Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Araştırma Enstitüsü, Beslenme ve Diyetetik, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Güzin Tümer
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Ayhan Dağ
Özet:
ÖZET
Prematürelik
hayatı tehdit eden önemli sağlık sorunudur ve yoğun bakım süreci
gerektirmektedir. Bu süreçte Total Parenteral Nütrisyon (TPN) hayati rol
oynamaktadır. TPN’de kullanılan lipit solüsyonlarının türü; bebeğin
büyüme-gelişmesinde, klinik sonuçların iyileşmesinde önemlidir. Çalışmanın
amacı TPN ile beslenen ≤ 32 gebelik hafta ve ≤ 2500 gr doğmuş prematürelerde
omega-3 yağ asidi ilavesinin karaciğer fonksiyon testlerine, kan lipit
profiline, inflamasyona, klinik sonuçlara olan etkisini araştırmaktır. En az 10
gün TPN ile beslenen ve kan değişimi yapılmayan bebekler çalışmaya dahil
edilmiştir. Bebeklerin genel bilgileri, nütrisyonel tedavileri, kan
biyokimyasal testleri hasta dosyalarından kaydedilmiş ve SSPS 25 istatistik
analiz programında değerlendirilmiştir.
TPN içeriğinde omega-3 yağ asidi bulunmayan bebekler Grup
1 (n=30) ve omega-3 yağ asidi ilave edilen bebekler Grup 2 (n=30) olarak
ayrılmıştır. Grup 2’de toplam günlük lipit gereksiniminin 1g’ı omega-3 yağ asidi
% 10’luk lipit solüsyonundan sağlanmıştır. Bebeklerin demografik özellikleri,
entübasyon ve oksijen desteği süresi, hastanede yatış, komorbidite gelişimi
kaydedilmiştir. Grup 1 ve 2’in 1, 4, 7, 10 günlerdeki kan karaciğer fonksiyon
testleri, lipit paneli, PTZ, INR, CRP, PCT, NLO sonuçları, antropometrik
ölçümler ve nütrisyonel tedavi miktarları karşılaştırılmıştır.
Gruplararası karekteristik özelliklerde, entübasyon, oksijen
desteği ve yatış süresinde, mortalite oranında ve komorbidite gelişiminde fark
bulunmamıştır. Grup 1’de çalışmanın sonunda AST değeri anlamlı olarak
azalırken; ALT ve GGT değeri anlamlı artış göstermiştir. Grup 2’de ise AST
anlamlı azalmış, GGT anlamlı olmayan bir azalma göstermiştir. Direkt biluribin
değeri Grup1 ve Grup 2’de anlamlı artmıştır. Total biluribin her iki grupta
anlamlı azalmıştır. Total kolesterol, LDL-kol, HDL-kol, TG değerleri Grup 1’de
anlamlı artarken; LDL-kol ve TG Grup 2’de anlamlı azalmıştır. PTZ, INR Grup 2’de
anlamlı değişme göstermiş ve gruplar arasında 4 ve 7 günde anlamlı fark
bulunmuştur. NLO 10 günün sonunda Grup 1’de artarken; Grup 2’de PCT, CRP ve NLO
düzeyi düşmüştür. Grup 2’nin değerleri genel olarak daha düşük düzeylerde
seyretmiştir. Vücut ağırlığı, boy ve baş çevre ölçümü her iki grupta anlamlı
olarak artış göstermiş ve gruplar arasında fark bulunmamıştır. Nütrisyonel
tedavide kalori, karbonhidrat, lipit, protein miktarı ve GIH değeri her iki
grupta, anlamlı artmıştır.
Sonuç olarak; balık yağ ilave edilen grupta karaciğer
fonksiyon testleri, lipit paneli değerleri ve inflamasyon belirteçleri daha
düşük düzeylerde seyretmiştir. Klinik süreç ve sonuçlar balık yağlı grupta daha
ılımlıdır ve olumlu etkilenmiştir. Ancak omega-3 yağ asidinin prematüre
bebeklerdeki etkilerini anlayabilmek için kullanım şekli, dozu ve süresine
ilişkin daha kapsamlı bilgi ve çalışmalara ihtiyaç vardır.
Anahtar
kelimeler: Prematüre, omega-3 yağ asiti, parenteral,
klinik sonuçlar